भ्रष्टाचार निबंध मराठी / bhrashtachar nibandh in Marathi / Corruption Essay in Marathi
bhrashtachar nibandh in Marathi |
आजच्या पोस्टमध्ये आपण भ्रष्टाचार या विषयावर निबंध घेऊन आलो आहोत. भ्रष्टाचाराचा अर्थ, भारतामध्ये वाढत चाललेला भ्रष्टाचार, भ्रष्टाचाराचे कारण, भ्रष्टाचाराचे प्रकार, भ्रष्टाचार थांबवण्याचे उपाय आणि इत्यादी मुद्द्यांवर निबंध आधारित असणार आहे.
प्रस्तावना :-
भ्रष्टाचार हे असे विष आहे जे देशाच्या समाजातील कुटुंबातील काही लोकांच्या मनात घर करून बसले आहे. भ्रष्टाचार मध्ये दिवसेंदिवस वाढ होत आहे, त्यामुळे आपल्या देशाची अवस्था मध्ये बिकट होत चालली आहे.
विशिष्ट पदावर बसलेले लोक त्यांच्या पदाचा गैरफायदा घेत काळाबाजार, घोटाळा, लाचखोरी वगैरे करतात, त्यामुळे आपल्या देशातील प्रत्येक वर्ग भ्रष्टाचाराने प्रभावीत होत आहे.
भ्रष्टाचार आपल्या देशाला हळूहळू दीमक सारखा पोकळ करत आहे. त्याविरोधात आवाज उठवून ते लवकर कमी करावे लागेल, अन्यथा संपूर्ण देश भ्रष्टाचाराला बळी पडेल.
भ्रष्टाचाराचा अर्थ :-
भ्रष्टाचाराचा सामाजिक अर्थ म्हणजे भ्रष्ट व्यवहार. स्वत:चा स्वार्थ साधण्यासाठी जे काम केले जाते, म्हणजेच समाजातील नैतिक मूल्यांना स्थगिती देऊन केले जाते, त्यालाच भ्रष्टाचार म्हणतात.
भ्रष्ट व्यवहार म्हणजे असे आचरण आणि क्रियाकलाप. जे आदर्श, मूल्ये, परंपरा, संवैधानिक श्रद्धा आणि नियम आणि नियमांशी जुळत नाही त्याला भ्रष्टाचार म्हणतात.
भारताचे संविधान भारतीय मूल्य व भारतीय आदर्श च्या सोबत विश्वासघात करणाऱ्या गोष्टी म्हणजेच भ्रष्टाचार होय.
भारतात वाढता भ्रष्टाचार :-
भारतातील भ्रष्टाचार इतके खोलवर आहेत की असे क्षेत्र क्वचितच उरले आहे. जिथे भ्रष्टाचार नाही तिथे राजकारण नाही भ्रष्टाचाराचा हा एक प्रयाय शब्द बनला आहे. आज भारतात प्रत्येक क्षेत्रात भ्रष्टाचार वाढत आहे.
काळाबाजार, स्वार्थासाठी वैद्यक क्षेत्रातही चुकीच्या कारवाया करून जाणूनबुजून पैसे उकळणे, पैसे घेऊन सर्व काही करणे, कोणताही माल स्वस्तात आणणे व महाग विकणे, निवडणुकीत हेराफेरी, लाच घेणे, टैक्स चोरी, ब्लॅकमेल करून, परीक्षेत फसवणूक, परीक्षार्थी चुकीचे मूल्यांकन करणे
हप्ता वसुली, न्यायमूर्तींचे पक्षपाती निर्णय, मतांसाठी पैशाची आणि दारूची वाटणी, उच्चपदासाठी घराणेशाही म्हणजेच भाऊ-पुतण्यालाच नोकरी देणे, रिपोर्ट छापण्यासाठी पैसे घेणे, नोकरी मिळवण्यासाठी बदली, प्रमोशन, नोकरी मिळण्यापासून बढतीपर्यंत भ्रष्टाचार आहे. प्रत्येक गोष्टीत भ्रष्टाचार होत आहे
भ्रष्टाचारचे काही कारणे :-
आणि पहिले कारण म्हणजे देशाचा लवचिक कायदा म्हणजेच भ्रष्टाचाराचे मुख्य कारण. देशात लवचिक कायदे आहेत. पैशाच्या जोरावर जे भ्रष्टाचार होतात, त्यातील बहुतांशी ते सन्मानाने निर्दोष सुटतात.निर्दोष सुटल्याने गुन्हेगाराला शिक्षेची भीती नसते.
मग दुसरा मुद्दा असा की माणसाचा नीच स्वभाव, लोभ आणि असंतोष हा असा आजार आहे की माणूस खूप खाली येतो. सक्ती करतो. माणसाच्या मनात नेहमी संपत्ती वाढवण्याची इच्छा निर्माण होते आणि तो भ्रष्टाचार करतो.
देशात मोठ्या प्रमाणात भ्रष्टाचार झाल्यामुळे लोकांना भ्रष्टाचाराची सवय झाली आहे आणि त्यामुळे ते भ्रष्टाचार करू लागले आहेत.
मग पुढची गोष्ट म्हणजे इच्छा, माणसाचा दृढ निश्चय असेल तेव्हा कोणतेही काम करणे अशक्य नाही. त्याचप्रमाणे भ्रष्टाचाराचे मुख्य कारण म्हणजे व्यक्तीचे मन आणि इच्छा आहे.
जेव्हा एखाद्या गोष्टीच्या अभावामुळे दुःख होते, तेव्हा भ्रष्ट वागणे भाग पडते, तेव्हा असंतोष हे देखील भ्रष्टाचाराचे एक प्रमुख कारण आहे.
भ्रष्टाचाराचे विविध प्रकार :-
रिश्वत व्यवहार. कार्यालयातील शिपायापासून ते उच्चपदस्थ अधिकारी सरकारी काम करण्यासाठी रिश्वत घेतात, तर या कामासाठी त्यांना सरकारकडून पगार मिळतो. तरीही रिश्वत घेतात. यासोबतच लोक त्यांना त्यांचे काम लवकर पूर्ण करण्यासाठी पैसेही देतात.
निवडणुकीतील हेराफेरी, देशातील राजकारणी निवडणुकीत सर्व सामान्यांना पैसे वाटून देतात, जमिनीच्या अनेक भेटवस्तू देतात. औषधांचे वाटप केले जाते.
नागरिकांकडून टैक्स चोरी :-
त्यामुळे प्रत्येक देशात लोकांनी टैक्स भरण्यासाठी एक विहित रक्कम आहे, परंतु काही लोक त्यांच्या उत्पन्नाचा अचूक तपशील सरकारला देत नाहीत आणि कर चुकवतात किंवा भ्रष्टाचाराच्या श्रेणीत येतात.
शिक्षण आणि खेळातला भ्रष्टाचार :-
त्यामुळे शिक्षण आणि क्रीडा क्षेत्रात लोक लाच घेऊन अपात्र लोकांना जागा देतात. आणि गुणवंत आणि पात्र उमेदवारांना जागा मिळत नाही, ते बसून राहतात. समाजाच्या इतर ठिकाणीही असाच भ्रष्टाचार होतो.
रेशनमधील भेसळीबाबत असो, बेकायदेशीर घरबांधणीबाबत असो, रुग्णालय आणि शाळेतील फीबाबत असो.
भ्रष्टाचाराचे दुष्परिणाम :-
यातील भ्रष्टाचारामुळे आपल्या देशाचा आर्थिक विकास खुंटत चालला आहे. भ्रष्टाचारामुळे आपला देश इतर देशांच्या तुलनेत प्रत्येक क्षेत्रात मागे आहे.
सरकार द्वारा बनाई गई योजनाओं का लाभ भ्रष्टाचार के कारण गरीबों तक नहीं पहुँच पाता है। भ्रष्टाचार के कारण योग्य लोग घर में बैठे हैं और अयोग्य लोग अच्छे पदों पर विद्यमान हैं। अच्छे पदों के लिए नौकरी कर रहे हैं।
सरकारी आणि निमसरकारी संस्थांमध्ये हे अशा प्रकारे पसरले आहे की, सामान्य माणसाला आपले काम करून घेण्यासाठी मोठे अधिकारी आणि राजकारण्यांना लाच द्यावी लागते, भ्रष्टाचारामुळे काळाबाजाराला प्रोत्साहन मिळते. कमी किमतीचा माल जास्त भावाने विकला जातो,
भ्रष्टाचारामुळे अनेक प्रकल्प अपूर्ण राहतात आणि सरकारी तिजोरीचे कोट्यवधी रुपये वाया जातात.
भ्रष्टाचार रोखण्यासाठी उपाययोजना :-
भ्रष्टाचाराविरुद्ध कडक कायदे करणे हा पहिला उपाय आहे, कारण आपल्या राज्यघटनेत लवचिकता असल्याने गुन्हेगारांना शिक्षा होण्याचे प्रमाण फारसे नाही. त्यामुळे भ्रष्टाचाराविरोधात कठोर कायदे करण्याची गरज आहे.
मग पुढचा मुद्दा कायद्याच्या प्रक्रियेत वेळेच्या वापराचा आहे, त्यामुळे कायदेशीर प्रक्रियेत जास्त वेळ वाया घालवू नये कारण जास्त वेळ मिळाल्याने भ्रष्टाचाराला बळ मिळते.
मग पुढचा मुद्दा म्हणजे लोकपाल कायद्याची गरज, मग भ्रष्टाचाराशी संबंधित तक्रारी ऐकून घेण्याचे काम लोकपाल करतो. त्यामुळे देशात पसरलेला भ्रष्टाचार दूर करण्यासाठी लोकपाल कायदा झालाच पाहिजे. आणि याशिवाय लोकांमध्ये जनजागृती करून, प्रशासकीय कामात पारदर्शकता निर्माण करून, आपल्या लोकांची शासन आणि न्यायव्यवस्थेकडे असलेली मानसिकता बदलून, योग्य उमेदवाराला निवडून देऊन आपण भ्रष्टाचाराला आळा घालू शकतो.
उपसंहार :-
आज आपल्या देशात आणि भारतात भ्रष्टाचार पूर्णपणे पसरला आहे. आज भारतातील जवळपास सर्व प्रकारच्या कंपन्यांची मोठी कार्यालये आहेत, चांगली अर्थव्यवस्था असूनही भारत पूर्णपणे विकसित होण्याच्या शर्यतीत मागे आहे. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे भ्रष्टाचार.
आज भारतात भ्रष्टाचार इतका वाढला आहे की काही ठिकाणी भ्रष्टाचार केल्याशिवाय काम होत नाही. भ्रष्टाचार मुळापासून उखडून टाकायचा असेल, तर राजकारणी, सरकारी यंत्रणा आणि जनता या सर्वांनी एकत्र येऊन त्याविरुद्ध लढा दिला पाहिजे. तरच आपला देश या भ्रष्टाचाराच्या रूपातील देणग्यांपासून वाचू शकेल.
'जय हिंद,जय भारत.'
Final word:
मित्रांनो आजची आमची पोस्ट Corruption nibandh status in marathi. तुम्हाला कशी वाटली हे कंमेंट करून सांगायला विसरू नका.आणि पोस्ट आवडली असल्यास तुमच्या मित्र-मैत्रिणी बरोबर share करायला विसरू नका.
मित्रांनो आम्ही तुमच्यासाठी असेच चांगले चांगले स्टेटस घेऊन येणार आहोत असंच तुमचा सपोर्ट ठेवा.
🙏 धन्यवाद मित्रांनो 🙏
0 Comments